विजय भटकर प्रसिद्ध संगणक शास्त्रज्ञ,

 

विजय भटकर हे भारतातील एक  माहिती तंत्रज्ञान नेते आणि शिक्षणतज्ज्ञ आहेत. त्यांना भारताच्या 'परम' सुपरकॉम्प्युटर मालिकेच्या विकासासाठी ओळखले जाते.

विजय भटकर यांच्या जीवनाची काही महत्त्वाची माहिती:

·         जन्म: ११ ऑक्टोबर १९४६, अकोला जिल्ह्यातील मुरंबा येथे.

·         शिक्षण: त्यांनी आयआयटी दिल्ली, महाराजा सयाजीराव गायकवाड विद्यापीठ, बडोदा आणि विश्वेश्वरय्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी, नागपूर येथे शिक्षण घेतले.

·         कार्य:

o    भारताच्या राष्ट्रीय सुपरकॉम्प्युटिंग उपक्रमाचे शिल्पकार म्हणून त्यांनी 'परम' सुपरकॉम्प्युटर मालिकेच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.

o    सी-डॅकचे संस्थापक आणि पहिले कार्यकारी संचालक.

o    विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.

o    त्यांनी विविध भारतीय भाषांचा संगणक क्षेत्रात उपयोग करून घेण्याचं ध्येय ठेवलं होतं.

·         पुरस्कार:

o    पद्मभूषण

o    पद्मश्री

o    महाराष्ट्र भूषण

o    आणि इतर अनेक पुरस्कारांनी त्यांना सन्मानित केले गेले आहे.

·         इतर योगदान:

o    त्यांनी माहिती तंत्रज्ञानाबरोबरच शिक्षण, अध्यात्म, साहित्य, आणि ई-गव्हर्नन्स यांसारख्या विविध क्षेत्रात देखील मोलाचे योगदान दिले आहे.

विजय भटकर यांच्या कार्यामुळे भारताने संगणक क्षेत्रात मोठी प्रगती केली आहे.

विजय भटकर यांनी भारताच्या संगणक क्षेत्रात मोलाचे योगदान दिले आहे. त्यांच्या कार्याची काही महत्त्वाची माहिती:

·         सुपरकॉम्प्युटर विकास:

o    त्यांनी 'परम' सुपरकॉम्प्युटर मालिकेच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. 'परम ८०००' आणि 'परम १००००' हे त्यांनी विकसित केलेले सुपरकॉम्प्युटर विशेष उल्लेखनीय आहेत.

o    त्यांच्या प्रयत्नांमुळे भारताने सुपरकॉम्प्युटर तंत्रज्ञानात स्वयंपूर्णता मिळवली.

·         सी-डॅकची स्थापना:

o    त्यांनी सेंटर फॉर डेव्हलपमेंट ऑफ ॲडव्हान्स्ड कॉम्प्युटिंग (सी-डॅक) या संस्थेची स्थापना केली.

o    या संस्थेने भारतीय संगणक क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे.

·         शैक्षणिक योगदान:

o    त्यांनी विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये अध्यापन केले आणि विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन केले.

o    महाराष्ट्र नॉलेज कॉर्पोरेशन, डीव्हीनेट, मल्टिया, डिशनेट या संस्थाही स्थापन केल्या.

·         इतर योगदान:

o    ग्रामीण भागात संगणक शिक्षणाचा प्रसार अधिक होण्यासाठी डिजिटल स्कूल काढून त्याद्वारे वीस लाख लोकांना शिक्षण दिले.

o    त्यांनी घरात येणाऱ्या एकाच वायरमधून आपल्याला फोन-टीव्ही आणि संगणक चालवता येतील अशी ब्रॉडबँड प्रणाली विकसित केली.¹

o    रस्त्यावरील वाहतूक नियंत्रण प्रणाली, उद्योगातील स्वयंचलित यंत्रणा, कलकत्ता भुयारी रेल्वेची संगणकीय प्रणाली त्यांनी विकसित केल्या.

विजय भटकर यांचे कार्य भारताच्या तंत्रज्ञान विकासासाठी प्रेरणादायी आहे.